Trước thực trạng làm thêm quá giờ quy định, trộm cắp, gây mất trật tự an ninh xã hội của du học sinh Việt Nam, chính phủ Nhật đã đưa ra quyết định thắt chặt chính sách nhập cảnh đối với du học sinh Việt Nam. Điều này gây ảnh hưởng rất nhiều tới các em học sinh đang chuẩn bị đi Nhật, ảnh hưởng tới hình ảnh con người Việt Nam tại nước bạn rất nhiều. Hãy cùng chúng tôi phân tích một vài lý do khiến Nhật Bản thắt chặt nhập cảnh đối với du học sinh Việt Nam.
1. Tỷ lệ du học sinh sang Nhật học tập tăng nhanh nhưng không sàng lọc
Theo báo chí quốc tế ngày 21/2, du học sinh 5 nước: Trung Quốc, Việt Nam, Nepal, Myanmar và Sri Lanka khi du học tại Nhật Bản sẽ bị áp dụng các chính sách nghiêm ngặt về nhập cảnh từ giữa tháng 3/2017.
Theo thống kê của Hiệp hội lưu học sinh quốc tế ở Nhật, thì số lượng du học sinh Việt Nam ở Nhật năm 2013 là khoảng 15.000 người, gấp 4 lần năm 2012, và gấp 18 lần tổng số du học sinh năm 2009. Điều đó cho thấy lượng sinh viên tăng rất nhanh.
Còn theo thống kê của JASSO (cơ quan hỗ trợ sinh viên Nhật – Japan student services organization) thì số du học sinh nước ngoài đến Nhật năm 2015 là 208.379, trong đó Trung Quốc đứng thứ nhất (45,2%), Việt Nam thứ hai (18,7%) nhưng tốc độ tăng của lưu học sinh Việt Nam đứng vị trí số một. Sinh viên các nước khác sang Nhật thì tỷ lệ học đại học, cao đẳng cao; sinh viên Việt Nam thì 80% học ở trường nghề và trường tiếng Nhật, chỉ có 20% học cao đẳng và đại học trở lên.
2. Làm thêm quá giờ quy định
Theo quy định luật pháp Nhật chỉ cho phép du học sinh làm việc không quá 28 tiếng/1 tuần. Tuy nhiên trên thực tế thì đa phần du học sinh đều làm việc quá giờ quy định trên, làm việc thâu đêm và ban ngày lên lớp học lại ngủ bù hoặc bỏ tiết để nghỉ ngơi.
Trung bình mỗi ngày học sinh chỉ được phép làm 4h/1 ngày với mức lương 600 – 800 yên. Nhưng do tham công tiếc việc, nhiều học sinh có thể “lách luật” và làm thêm lên tới 8h/1 ngày. Nếu tính vậy, mức lương sẽ cao gấp đôi, gấp ba so với mức trung bình. Nhưng không phải ai may mắn cũng kiếm được 2, 3 công việc và có đủ sức để làm trong một ngày như vậy.
3. Tỷ lệ trộm cắp, đánh nhau, cư trú bất hợp pháp tăng mạnh
Cũng có nhiều trường hợp xảy ra với du học sinh Việt Nam khi bị nhà chức trách bắt vì tội trộm cắp, đánh nhau, gây lộn xộn và cư trú bất hợp pháp. Chính điều này đã gây ảnh hưởng tới những du học sinh khóa sau đang chuẩn bị sang Nhật.
Thống kê của cảnh sát Nhật năm 2014 cho thấy, người Việt Nam đứng thứ hai trong số vụ tội phạm do người nước ngoài gây ra ở Nhật, chỉ sau Trung Quốc. Tuy nhiên, báo Sankei của Nhật tháng 11/2016 thống kê số vụ phạm tội ở Nhật do người việt Nam là 2.556, đứng đầu trong số vụ phạm tội do người nước ngoài. Đặc biệt, phần lớn người Việt Nam phạm tội trong vài năm gần đây là du học sinh lao động và tu nghiệp sinh bỏ trốn khỏi nghiệp đoàn.
Thiết nghĩ, việc chính phủ Nhật quyết định áp dụng các chính sách nghiêm ngặt hơn về nhập cảnh đối với du học sinh, sẽ góp phần chọn lọc được các bạn trẻ sang Nhật với mục đích học tập thật sự, giảm các thành phần có khả năng phạm pháp, từ đó giảm các ca phạm tội của người Việt Nam tại Nhật, cải thiện hình ảnh người Việt Nam trong mắt người Nhật.