4 điều có thể bạn chưa biết về ẩm thực Nhật Bản

Theo những thống kế chính thức, trung bình mỗi thành phố lớn trên thế giới đều có một nhà hàng Nhật Bản. Vì sao ư, vì ẩm thực Nhật Bản đã được UNESCO công nhận là văn hóa phi vật thể cần được bảo tồn của thế giới, vì ẩm thực Nhật Bản mang đến cho thực khách những trải nghiệm mà không một nền ẩm thực nào có được. Nổi tiếng là thế nhưng bạn có chắc mình đã biết hết những điều sau đây về nền văn hóa phi vật thể này không?

1. Tuân thủ những triết lý khắt khe trong ẩm thực

Nhắc đến ẩm thực Nhật Bản người ta bị cuốn hút, mê mẩn và thán phục về sự chỉn chu, tỉ mỉ, khuôn phép và tinh tế. Những món ăn không chỉ ngon mà còn là văn hóa, tinh thần và hơi thở rất nihon. Để làm ra những món ăn làm mê hoặc thực khách thì trong những nét ẩm thực Nhật Bản luôn luôn tuân theo những quy tắc, triết lý rất khắt khe. Để phân biệt những món ăn truyền thống Nhật Bản (washoku) và những món ăn chịu ảnh hưởng từ ngoài (Yoshoku), người Nhật đưa ra những nguyên tắc cho những món ăn washoku như: ngũ vị, ngũ màu, ngũ pháp, ngũ tắc, ngũ quan.

Ngũ vị (5 vị): bao gồm vị cay, đắng, mặn, ngọt, chua. Trong bữa ăn của người Nhật luôn hài hòa cả năm vị trên để đặt được cái gọi là umami (cảm giác ngon miệng).
Ngũ màu (5 màu sắc): bao gồm màu vàng, đỏ, trắng, đen và xanh lục. Để tạo ra những món ăn đầy đủ và cân bằng về dinh dưỡng thì người Nhật luôn chú trọng đến màu sắc của nó, mỗi món ăn là một tác phẩm nghệ thuật phối màu độc đáo
Ngũ pháp ( 5 phương pháp nấu ăn): bao gồm phương pháp hấp, ninh, nướng, chiên và sống. Người Nhật luôn ưa thích những món ăn được tạo ra từ 5 phương pháp chế biến trên.
Ngũ tắc ( 5 nguyên tắc): bao gồm những quy tắc có nguồn gốc từ đạo phật của Nhật Bản. Nguyên tắc thứ nhất – Khi ăn phải tôn kính và biết ơn những người nông dân tạo ra những thực phẩm có trong bữa ăn của mình. Nguyên tắc thứ hai – luôn làm những việc có ích tương xứng với việc được thưởng thức bữa ăn. Nguyên tắc thứ ba – trong bữa ăn luôn mang 1 tâm thái bình an. Nguyên tắc thứ tư – thưởng thức bữa ăn đúng nghĩa tinh thần. Nguyên tắc thứ năm – luôn duy trì trạng thái vui vẻ trong bữa ăn.
Ngũ quan ( 5 giác quan): bao gồm vị giác, khứu giác, thính giác, thị giác và xúc giác. Những món ăn Nhật phải gây kích thích và thưởng thức bằng cả 5 giác quan trên cơ thể.

2. Tỉ mỉ trong việc chọn dụng cụ đựng món ăn và trang trí món ăn

Trong bàn ăn của người Nhật họ rất cầu kỳ trong cách trang trí hay chế biến những món ăn, mỗi món ăn người Nhật coi như 1 tác phẩm nghệ thuật. Ngoài ra người Nhật cũng rất tỉ mỉ trong cách chọn đĩa, bát đựng đồ ăn, nó thường được chọn nhiều màu sắc, mẫu mã phòng phú và mỗi mùa trong năm sẽ được chọn một chất liệu mẫu mã đặc trưng theo mùa đấy. Đĩa, bát người Nhật ưa thích chọn chất liệu gốm cổ hay sơn mài. Vào nhà hàng của Nhật bạn sẽ thực sự ngạc nhiên khi có món ăn họ sử dụng những cái bát có tuổi đời vài trăm năm, họa tiết trên mỗi chiếc bát, đĩa đều phải tượng trưng cho mỗi mùa trong năm. Vào mùa xuân họ sẽ chon những cái bát có họa tiết chồi non tượng trưng cho sự đâm chồi nảy lộc.

3. Rượu sake – quốc tửu của Nhật Bản

Thật không quá khi gọi rượu sake là “Quốc tửu” của Nhật Bản. Trải qua lịch sử hàng nghìn năm tồn tại và phát triển, Sake thường xuyên xuất hiện trong bữa ăn hàng ngày của người Nhật. Từ cách chưng cất và chọn lựa nguyên liệu sake cũng phải tuân thủ những nguyên tắc khắt khe để tạo ra những hương vị đặc trưng theo gu của người Nhật mà hương vị của nó không lẫn với bất kì loại rượu nào khác trên thế giới. Rượu sake được chứa vào nhiều chất liệu khác nhau như gỗ, gốm hay bằng giấy. Rượu sake được uống theo dải nhiệt độ từ 5 đến 55 độ C, nhiệt độ uống rượu hợp lý phụ thuộc rất nhiều yếu tố như nhiệt độ trong phòng từ đó hương vị của nó cung thay đổi theo nhiệt độ. Ngoài việc thưởng thức rượu sake cùng với món ăn, người Nhật cũng dùng sake là nguyên liệu cho một số món ăn nhất định để khử mùi tanh thịt cá hay tăng độ sâu cho món ăn.

4. Sashimi – tinh hoa ẩm thực xứ phù tang

Người Nhật nổi tiếng thích ăn những thực ẩm giàu chất dinh dưỡng như cá hồi, cá ngừ, cá nóc, bạch tuộc, tôm biển… Một món ăn rất nổi tiếng được chế biến từ những thực phẩm trên mà người Nhật yêu thích là sashimi. Điểm đặc biệt của sashimi không chỉ là món ăn giàu dinh dưỡng mà nó còn đặc biệt từ cách thưởng thức, nghệ thuật chế biến hay sự tinh xảo trong việc trang trí, trình bày món ăn. Sashimi hiện nay nổi tiếng khắp thế giới, đưa tinh hoa ẩm thực Nhật Bản ra với bạn bè khắp năm châu.Nếu bạn đến Nhật học tập hay làm việc thì tôi khuyên bạn nhất định phải thử sashimi trong những nhà hàng Nhật Bản ít nhất một lần cho biết, chắc chắn bạn sẽ không khỏi trầm trồ kinh ngạc bởi tinh túy trong sashimi như thế nào đâu./.